Wady i zalety fundacji rodzinnej

Wprowadzenie instytucji fundacji rodzinnej do polskiego porządku prawnego wzbudziło wielkie zainteresowanie wśród osób planujących sukcesję lub poszukujących skutecznej formy na zabezpieczenie swojego majątku. Założenie fundacji rodzinnej wymaga jednak profesjonalnego przygotowania i przeprowadzenia analizy zalet i wad płynących z wdrożenia tego rozwiązania.

Celem poznania wszystkich plusów i minusów fundacji rodzinnej analizie należy poddać szereg konkretnych okoliczności, w tym kto zamierza założyć fundację rodzinną, jaki majątek ma zostać wniesiony do fundacji rodzinnej, czy fundacja rodzinna ma prowadzić działalność gospodarczą, kto ma być beneficjentem fundacji oraz wiele innych.

Zachęcamy do zapoznania się z poniższą listą podstawowych wad i zalet fundacji rodzinnej. Poniższa lista zawiera tylko kilka przykładowych korzyści oraz wad jakie rodzi ze sobą zawiązanie fundacji rodzinnej.

Jakie są wady i zalety fundacji rodzinnej?

Zalety

– opodatkowanie następuje dopiero w momencie wypłaty świadczenia na rzecz beneficjenta lub zwrotu mienia po likwidacji fundacji;

– obniżona 15% – stawka opodatkowania CIT;

– brak opodatkowania PIT dla wypłat realizowanych na rzecz osób najbliższych dla fundatora (wyjątkiem mogą być wypłaty realizowane przez fundację założoną przez kilka osób);

– wypłaty z fundacji rodzinnej nie podlegają daninie solidarnościowej oraz składkom zdrowotnym i ubezpieczeniowym;

– ochrona majątku – fundacja rodzinna pozwala chronić majątek przed roszczeniami wierzycieli, o ile zobowiązania fundatora powstały po wniesieniu majątku do fundacji. Dzięki fundacji rodzinnej majątek jest oddzielony zarówno od majątku prywatnego jak i majątku firmowego, co może przyczynić się do jego ochrony. W przypadku trudności finansowych zarówno firmy jak i samego fundatora, majątek wniesiony do fundacji nadal jest bezpieczny;

– bezpieczeństwo fundatora – fundator nie odpowiada za zobowiązania fundacji;

– sukcesja – fundacja rodzinna może być użytecznym narzędziem do przekazywania majątku z pokolenia na pokolenie. Umożliwia ona planowanie sukcesji i kontynuację rodzinnego przedsiębiorstwa lub dziedzictwa na długie lata.

Wady

– nieostra definicja działalności gospodarczej, którą może prowadzić fundacja bez narażenia się na sankcję podatkową, czyli zastosowanie 25% stawki podatku CIT. Ustawodawca dopuścił możliwość prowadzenia przez fundację rodzinną działalności gospodarczej, ale w ograniczonym zakresie. Możliwe jest więc zarządzanie przez fundację rodzinną majątkiem, w tym oddanie nieruchomości w najem lub w dzierżawę. Problem pojawi się w przypadku zbycia nieruchomości przez fundację. Jeżeli będzie to sprzedaż nieruchomości nabytej celem dalszej odsprzedaży to przychód opodatkowany będzie według stawki sankcyjnej. W praktyce mogą pojawić się problemy z wykazaniem, że nieruchomość nie była nabyta celem odsprzedaży;

– wniesienie do fundacji rodzinnej praw i obowiązków w spółki jawnej skutkuje uzyskaniem przez spółkę jawną statusu podatnika CIT

– opodatkowanie wypłat realizowanych przez fundację rodzinną założoną przez kilku fundatorów (np.: rodzeństwo). W przypadku gdy fundacja rodzinna zostanie założona przez kilka osób lub do fundacji rodzinnej wniesiony zostanie majątek przez inne (niż fundator) osoby, opodatkowaniu mogą podlegać mogą również świadczenia fundacji na rzecz osób najbliższych. Przykładowo, jeżeli fundacja rodzinna założona została przez dwóch braci i każdy z nich wniósł do niej po 1 mln zł, wypłata świadczenia na rzecz syna pierwszego z fundatorów opodatkowana będzie podatkiem PIT, ale w części wynoszącej 50% wypłacanego świadczenia. Zastosowanie znajdzie bowiem proporcja ustalana w oparciu o wartość wniesionego do fundacji rodzinnej majątku, która podlega aktualizacji;

– konieczność przeprowadzania audytu – ustawodawca postawił wymóg, aby fundacja rodzinna była poddawana niezależnej ocenie pod względem prawidłowości, rzetelności oraz zgodności z prawem dotyczących zarządzania majątkiem. W związku z tym przewidziano obowiązek przeprowadzania audytu co najmniej raz w ciągu czterech lat funkcjonowania fundacji rodzinnej;

– wniesienie do fundacji rodzinnej udziałów lub akcji spółki kapitałowej pozbawi ją prawa do opodatkowania estońskim CIT

– brak możliwości zwrotu mienia fundatorowi – mienie podlega zwrotowi wyłącznie w przypadku likwidacji fundacji rodzinnej.