Czy fundacja rodzinna może prowadzić działalność gospdoarczą?

Czy fundacja rodzinna może prowadzić działalność gospodarczą?

Tak, ale w ograniczonym zakresie. Fundacja rodzinna nie jest wehikułem dedykowanym do prowadzenia działalności gospodarczej, nie oznacza to jednak, że ustawodawca nie przewidział wyjątków.

Fundacja rodzinna ze swej natury będzie służyła do akumulacji majątku prywatnego, np.: udziałów w spółkach, nieruchomości, itp. Posiadanie majątku wymaga jednak podejmowania działań służących jego zabezpieczeniu lub pomnożeniu.

Dlatego ustawodawca dopuścił możliwość prowadzenia przez fundacje rodzinne następującej działalności:

• zbywania mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia;
• najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie;
• przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz podmiotach;
• nabywania i zbywania papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze;
• udzielania pożyczek:
  1. spółkom kapitałowym, w których fundacja rodzinna posiada udziały albo akcje,
  2. spółkom osobowym, w których fundacja rodzinna uczestniczy jako wspólnik,
  3. beneficjentom;
• obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej;
• produkcji przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, o ile ilość produktów roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu, użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu;
• gospodarki leśnej.

Jaka sankcja grozi za podjęcie przez fundację rodzinną działalności gospodarczej wykraczającej poza w/w zakres?

Ustawodawca uznał, że w przypadku podjęcia przez fundację rodzinną innej działalności gospodarczej, niż wskazana powyżej, fundacja poniesie z tego tytułu sankcję podatkową. Otóż, w takim wypadku fundacja rodzinna będzie zobowiązana do zastosowania stawki CIT wynoszącej 25%.

Podjęcie przez fundację rodzinną działalności wykraczającej poza wskazany wcześniej zakres nie jest zatem niemożliwe lub niedozwolone, fundacja rodzinna musi się jednak liczyć, że poniesie sankcję w wysokości podwyższonej stawki podatku.

Opodatkowaniu wyższą stawką podlegać będą przychody z tej – poza ustawowej – działalności. Sam podatek sankcyjny nie ma charakteru zryczałtowanego. Oznacza to, że fundacja będzie mogła pomniejszych przychód o koszty uzyskania przychodu. Rozliczenie tak CIT następuje w deklaracji składanej w terminie do końca trzeciego miesiąca roku następnego i składana jest wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.

Czy fundacja rodzinna może zatrudniać pracowników?

Tak, fundacja rodzinna może zatrudniać pracowników. Z uwagi na posiadaną osobowość prawną, fundacja może być pracodawcą w rozumieniu Kodeksu pracy. Nie ma ograniczeń dotyczących wielkości zatrudnienia oraz ewentualnych powiązań. Nie ma przeszkód, aby fundacja rodzinna zatrudniała osoby powiązane z fundatorem. Na samo zatrudnienie wpływ na pewno ma zakres działalności prowadzonej przez fundację. Należy zakładać, że fundacja nie będzie zatrudniała pracowników do prowadzenia działalności produkcyjnej lub usługowej, ponieważ – jak wcześniej wyjaśniono – taka działalność prowadzona przez fundację jest niekorzystnie opodatkowana. Niewątpliwie jednak fundacja może posiadać personel do prowadzenia księgowości oraz administracji mieniem.

Jak opodatkowana jest działalność fundacji rodzinnej?

Fundacja rodzinna jest podatnikiem podatku CIT. Ogromną zaletą fundacji rodzinnej jest to, że – co do zasady – jest ona zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym. Zwolnieni nie jest jednak pełne. Nie dotyczy bowiem niektórych istotnych aktywności fundacji rodzinnej. Przykładowo, opodatkowana podatkiem CIT poza ustawowa działalność gospodarcza fundacji. Tak, jak wskazano wyżej, fundacja rodzinna może co do zasady prowadzić działalność gospodarczą nakierowaną na zachowanie lub pomnożenie posiadanego majątku. Przykładowo fundacja rodzinna może zbyć wniesioną do fundacji nieruchomość, jeżeli uzna, że służyć to będzie fundacji. Przychód ze sprzedaży będzie zwolniony. Ważne dla skutków podatkowych jest to, aby fundacja nie prowadziła działalności polegającej na obrocie nieruchomościami. Jeżeli bowiem fundacja rodzinna nabędzie nieruchomość celem jej dalszej odsprzedaży to należy liczyć się z tym, że sprzedaż takiej nieruchomości opodatkowana będzie CIT i to według stawki sankcyjnej – 25%.